Türkiye’nin gözü kulağı seçime çevrildi. 14 Mayıs 2023’te yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Seçimlerine sayılı günler kaldı. Milyonlarca insan şu anda oyların ne zaman geçersiz sayılacağını ve sandıkta nasıl oy kullanılacağını araştırıyor. Peki, Yüksek Seçim Kurulu’nun ilan ettiği kural ve yasaklara dikkat edilerek nasıl oy kullanılır? Oylar hangi durumlarda geçersiz sayılır?
İşte oy kullanırken dikkat edilmesi gerekenler…
Nasıl Oy Kullanılır?
Sekiz adımda nasıl oy kullanılır:
Seçmenler için: TC kimlik numaralı nüfus cüzdanı veya resmi dairelerce düzenlenmiş soğuk damgalı nüfus cüzdanı, pasaport, evlilik cüzdanı, askerlik hizmet belgesi, sürücü belgesi, hâkim ve savcılar ile avukat gibi yüksek yargı organı üyelerine verilen mesleki kimlik belgesi , noter ve askerlik kimlik kartları, üzerinde ‘kimliğini tereddütsüz belli eden’ fotoğraflı resmi belgelerden birini yanlarında bulundurmaları gerekmektedir.
3. Seçim saatinde sandık başında olmanız gerekmektedir. 14 Mayıs 2023 Pazar günü yapılacak Cumhurbaşkanlığı Seçimi ve 28. Milletvekili Seçimi için oy verme işlemleri tüm Türkiye’de saat 08.00’de başlayacak. Oy verme işlemleri saat 17.00’de sona erecektir.
Saat 17.00’den sonra sandık başına gelen seçmenler oy kullanamayacak.
4. Oy pusulasına mühür dışında herhangi bir işaret konulmayacaktır. Seçmenler, birleşik oy pusulalarında, Cumhurbaşkanlığı seçimi için tercih ettikleri cumhurbaşkanı adayının altında; 28. Milletvekili Seçimlerinde ittifak veya bağımsız milletvekili adayına ayrılan kısma siyasi parti ‘TERCİH’ veya ‘EVET’ mührü basacak.
5. Oyların geçerli sayılabilmesi için oy pusulalarına ‘Tercih’ veya ‘Evet’ mührü dışında herhangi bir imza veya işaret konulmamalıdır.
6. Zarfın içine oy pusulasından başka bir şey konulmamalıdır.
7. Pusulalar tek bir zarfa konulmalıdır.
Cumhurbaşkanlığı Seçimi ve Milletvekili Genel Seçimi için seçmenlere iki oy pusulası daha verilecek. Bu oy pusulalarının mührü başka yere bulaşmaması için tek bir zarfa konulması gerekir.
8. Sandık seçmen listesini imzalamayı unutmayın! Tercih damgası bulunan oy pusulaları zarfa konulmalı ve zarf kapatıldıktan sonra sandığa atılmalı ve sandık seçmen listesinde adının bulunduğu yerin karşısı imzalanmalıdır.
“Nasıl oy kullanılır?” sorusuna ek olarak 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanlığı Seçimi ve 28. Milletvekili Seçimleri ile ilgili merak ettiklerinizi YSK’nın resmi internet sitesini ziyaret ederek öğrenebilirsiniz.
Peki Nerede Oy Kullanacağım?
2023 Cumhurbaşkanlığı Seçimi ve Genel Seçimleri için seçmen bilgilerinize, bağlı olduğunuz bölgenin muhtarından ‘Seçmen Bilgi Formu’nu alarak ulaşabilirsiniz.
Seçmen bilgi formu yerine YSK’nın internet sitesinden veya e-Devlet üzerinden ‘Seçmen Sorgulama’ da yapabilirsiniz. ?
Oylar Hangi Durumlarda Geçersiz Olur: Oylar Neden Geçersizdir?
14 Mayıs Pazar günü yapılacak Cumhurbaşkanlığı Seçimleri ve 28. Dönem Milletvekili Seçimlerinde seçmenlere iki oy pusulası verilecek. İki oy pusulası, mühürleri çıkacak şekilde katlandıktan sonra yerine yerleştirilecek. mührün dağılmaması ve etrafa bulaşmaması için tek bir zarf. Geçersiz sayılmasına neden olan dirimler YSK tarafından belirlendi. YSK tarafından yapılan sayım ve geçersiz oy açıklamalarında şu hususlara yer verildi:
Seçmenler, seçtikleri iki oy pusulasını bire bir zarfa koyarak sandığa atmalıdır.
Cumhurbaşkanlığı seçimi için oy pusulalarının sayımına başlanacak ve sayıma başlanacak. Daha sonra milletvekilliği seçimleri için oy pusulaları sayılacak.
‘Tercih’ veya ‘Evet’ mührü basılmazsa, birden fazla ittifak varsa veya bire bir ittifakta olmayan bir parti veya aday damgalanırsa oylar geçersiz sayılır.
Oy pusulasının yırtılması veya bütünlüğünü bozacak şekilde yırtılması ve oy pusulasının üzerine mühür yerine rastgele özel işaret, isim, imza, imza kaşesi veya parmak izi basılması halinde oylar geçersiz sayılır.
Oy pusulasında açıkça karalama, kazıma, işaretleme veya zarftan işaret amaçlı bir madde çıkması halinde de oylar geçersiz sayılır.
Zarftan çıkan oy pusulalarından birinin geçersiz olması, oburun geçersiz sayılmasını gerektirmez.
Son olarak 14 Mayıs 2023’te yapılacak seçimde cumhurbaşkanı adaylarından herhangi biri salt çoğunluğa ulaşamazsa ikinci bir cinsiyet oylaması yapılacak. İkinci tip için YSK’nın daha önce belirlediği seçim takvimine uyulacak ve 28 Mayıs’ta ikinci tur oylama yapılacak.
Oy Kullanırken Kurallar ve Yasaklar
Seçmenler, yalnızca YSK’nın önceden belirlediği ve ‘sandık seçim listesinde’ adı bulunan sandıkta oy kullanabilir.
Seçmenlerin oy kullanma saatleri içinde sandık başına gitmesi gerekiyor. Türkiye genelinde oy kullanma saatleri 08.00 – 17.00 olarak belirlendi. Seçmenler saat 17:00’den sonra oy kullanamayacak.
Oy kullanmak için sandık başına gidecek seçmenlerin geçerli bir kimlik belgesi veya üzerinde TC kimlik numarasının yazılı olduğu resmi bir belgenin olması zorunludur.
Kabine cep telefonu, fotoğraf, görüntü kayıt cihazı veya iletişim cihazı ile girmek yasaktır.
Oy pusulalarına mühür dışında bir işaret konulması oyların geçersiz sayılmasına neden olur.
Oylamadan sonra sandık seçmen listesi imzalanmalıdır. İmza atarken cetvel kullanmakta fayda var.
Peki Oy Kâğıdı Olmadan Oy Kullanılabilir mi?
Seçmen kağıdı olmayan kişiler, ‘Seçmen Bilgilendirme Kağıdı’nı transkript olarak e-Devlet sistemi veya Yüksek Seçim Kurulu seçmen platformu üzerinden alabilirler.